9.3. Beslissing bij ambtshalve onderzoek m.b.t. bepalingen onder bevoegdheid kamer voor onpartijdigheid en bescherming van minderjarigen
1. VRM tegen NV Vlaamse Radio- en Televisieomroeporganisatie - 2013/006
Canvas zond op 11 december 2012 de kortfilm Unwatchable uit in het programma Login. De kortfilm bevat extreem (seksueel) geweld en zeer angstaanjagende scènes. De kortfilm is een initiatief van de NGO "Save the Congo" en wil de dagdagelijkse verkrachtingen op grote schaal in Congo aan de kaak stellen. In de kortfilm is te zien hoe een gezin mishandeld, verkracht en verminkt wordt.
Het Mediadecreet bevat bepalingen die minderjarigen moeten beschermen tegen (mogelijks) schadelijke beelden. Enerzijds is er een absoluut verbod op uitzendingen die de lichamelijke, geestelijke of zedelijke ontwikkeling van minderjarigen "ernstig zouden kunnen aantasten". Anderzijds is er een relatief verbod m.b.t. uitzendingen die "schade zouden kunnen toebrengen".
De kamer voor onpartijdigheid en bescherming van minderjarigen is van oordeel dat de uitzending van Unwatchable onder het relatief verbod valt. Canvas mocht de kortfilm wel degelijk uitzenden onder voorwaarde dat ofwel door technische maatregelen ("codering") of door de keuze van het tijdstip van uitzending gewaarborgd werd dat minderjarigen de uitzending normaliter niet zou zien of beluisteren. Bij een ongecodeerde uitzending moet ook een akoestische waarschuwing of visueel symbool worden gebruikt.
De kamer voor onpartijdigheid en bescherming van minderjarigen stelt vast dat de Canvas-kijker voorafgaandelijk nauwelijks werd gewaarschuwd voor de erg schokkende en gewelddadige beelden. De kortfilm werd slechts heel summier toegelicht en in beperkte mate gekaderd. De kamer voor onpartijdigheid en bescherming van minderjarigen is dan ook van oordeel dat de VRT te kort is geschoten in de verplichting om kijkers te waarschuwen voor beelden die schadelijk kunnen zijn voor minderjarigen. De VRT gaf ook zelf toe de kijker niet adequaat gewaarschuwd te hebben voor de schokkende beelden.
De kamer voor onpartijdigheid en bescherming van minderjarigen waarschuwt de VRT voor deze overtreding van het Mediadecreet en beslist dat deze uitspraak moet worden uitgezonden op een tijdstip en wijze die door de kamer wordt bepaald.
2. VRM tegen NV Life!TV Broadcasting Company - 2013/022
De kamer voor onpartijdigheid en bescherming van minderjarigen controleerde de uitzendingen van Club 41 (Life!TV - april 2013).
Tijdens de onderzochte periode worden verschillende films uitgezonden waarin seksuele handelingen uitgebreid in beeld worden gebracht. Tijdens de uitzending wordt een '16+'-logo getoond in de rechterbovenhoek van het scherm.
Absoluut / relatief verbod
Het Mediadecreet bevat enerzijds een absoluut verbod op uitzendingen die de lichamelijke, geestelijke of zedelijke ontwikkeling van minderjarigen 'ernstig kunnen aantasten' en anderzijds een relatief verbod op uitzendingen die'schade kunnen toebrengen' aan de lichamelijke, geestelijke of zedelijke ontwikkeling van minderjarigen.
De VRM is van oordeel dat de gecontroleerde uitzendingen onder het relatief verbod vallen (mogelijks schadelijk kunnen zijn, maar niet ernstig schadelijk). Uitzendingen die onder het relatief verbod vallen mogen worden getoondindien ofwel door technische maatregelen (codering) ofwel door de keuze van het tijdstip van uitzending (en door akoestische of visuele waarschuwing) gewaarborgd wordt dat minderjarigen de uitzendingen normaliter niet zullen zien of beluisteren.
De VRM stelt tijdens zijn onderzoek vast dat Life!TV bij de uitzending van de films geen technische maatregelen heeft genomen. De VRM is van oordeel dat het ongecodeerd uitzenden, om 22u30, van programma's die schadelijk zijn voor minderjarigen niet kan garanderen dat minderjarigen de uitzendingen niet zullen bekijken. Het louter tonen van een '16+'-symbool tijdens een ongecodeerde uitzending is dus ontoereikend.
Bij het bepalen van de sanctie wordt in doorslaggevende mate rekening gehouden met de belofte van Life!TV dat de programma's van Club 41 in de toekomst enkel toegankelijk zullen zijn via de zogenaamde 'parental code' en dat de programma's het 18+-label zullen krijgen.
De VRM waarschuwt dan ook Life!TV en vraagt de overtreding stop te zetten.