6.2. Structurele samenwerking met andere Vlaamse mediaorganisaties
6.2.1. De VRT laat haar samenwerkingsinitiatieven met de mediasector tweejaarlijks evalueren door een onafhankelijke deskundige, gekozen door zowel VRT als de Minister van Media. De evaluatie focust op de bijdrage van samenwerking aan (1) de maatschappelijke opdracht van de VRT (i.e. worden één of meerdere van de strategische doelstellingen 1 t.e.m. 5 beter vervuld?), (2) een kwalitatief sterke en diverse, economisch duurzame ontwikkeling van het media-ecosysteem, en (3) de concrete meerwaarde en/of kostenreductie voor de betrokken partners in de samenwerking (vanaf 2016, eerste rapportering in 2019)
Samenwerking met de externe productiesector
Algemeen beleid
De VRT stimuleert het Vlaamse medialandschap en draagt er in belangrijke mate toe bij dat de grote Vlaamse omroepen zich onderscheiden met een groot aandeel aan Vlaamse content. De omroep zorgt ervoor dat aan productiekant het Sociaal Charter voor de Audiovisuele sector door de onafhankelijke productie- en facilitaire sector wordt toegepast. De VRT werkt samen met een grote diversiteit aan producenten.
Doordat de VRT inzet op producties van Vlaamse productiehuizen, stimuleert zij de andere Vlaamse omroepen om ook Vlaamse content aan te bieden.
In de praktijk ondersteunde de VRT in 2020 op verschillende manieren de Vlaamse audiovisuele sector:
- bestellingen bij onafhankelijke productiehuizen en
- facilitaire bedrijven;
- de besteding van ontwikkelingsgelden bij productiehuizen;
- participeren aan coproducties (onder andere in samenwerking met het Vlaams Audiovisueel Fonds);
- samenwerkingen met Vlaamse start-ups.
De VRT volgde de voortgang van alle externe producties nauwgezet op vanaf de conceptfase tot aan de oplevering. De geleverde producties en prestaties moesten voldoen aan de vooraf bepaalde kwaliteitsnormen.
Om te bepalen of een productie een vervolg kon krijgen (bijvoorbeeld een nieuw seizoen) evalueerde het betrokken VRT-aanbodsmerk het programma op een aantal parameters, zoals bereikcijfers, waarderingscijfers, maatschappelijke impact en klantenreacties.
Productie-overeenkomsten
Producties door externe productiehuizen en waarvan de VRT de enige financierder is, moeten de Algemene Voorwaarden respecteren. Productiehuizen die willen samenwerken met de VRT moeten deze set standaardafspraken ondertekenen. De Algemene Voorwaarden focussen op overleg, transparantie en gezamenlijk ondernemerschap. Daarnaast voorzien ze ruimte voor ontwikkeling en innovatie (via een zogenaamd bonussysteem).
Coproductie-overeenkomsten
Op producties waarbij de VRT optreedt als coproducent en dus niet de enige financierder is, zijn er geen standaardvoorwaarden van toepassing. Dat komt omdat coproducties tal van vormen aannemen met vaak complexe en diverse financieringsmodellen waardoor een standaardovereenkomst niet haalbaar is. Onderhandelingen tussen coproducenten worden wel volgens een aantal vaste principes gevoerd.
Samenwerking met andere mediaspelers
Samenwerkingsovereenkomsten met Vlaamse media-organisaties
De VRT gaat samenwerkingen aan met lokale mediaorganisaties. Dat gebeurt enkel bij een positieve impact op het lokale media-ecosysteem en de uitvoering van de maatschappelijke opdracht van de omroep. Enkele voorbeelden:
- De VRT blijft samenwerken met Proximus, Telenet, TV Vlaanderen, Orange en anderen voor de distributie van haar lineaire kanalen en, in bepaalde gevallen, aanbod-op-aanvraag.
- Vlaamse mediabedrijven (zoals Mediahuis en DPG Media) kunnen videofragmenten van de VRT delen op hun websites (via een syndicatieplatform) (cf. supra).
- Sporza werkt samen met DPG Media en Telenet/SBS Belgium voor de captatie van voetbalwedstrijden. De VRT heeft een overeenkomst met Eleven Sports voor de verslaggeving van de Jupiler Pro League voetbal (beide partijen wisselen ook commentatoren uit).
- De VRT heeft samenwerkingen aangegaan met Telenet/Play Sports en Proximus over veldrijden (Wereldbeker en Superprestige) voor het samen in beeld brengen en het uitwisselen van beeldmateriaal. VRT-presentatoren zijn bovendien te horen op Play Sports. Samen met Proximus capteert de VRT de vrouwenwedstrijden van Flanders Classics waarbij middelen worden gedeeld en een samenvatting voor uitzendingen wordt gerealiseerd.
- De VRT wisselt beelden en archiefmateriaal uit met DPG Media, Telenet/SBS Belgium en de regionale omroepen.
- Radio 1 zette een coproductie op met Het Geluidshuis voor De officiële onwaarschijnlijke Ronde van Vlaanderen, een historisch verslag van de wielerwedstrijd (aangevuld met een podcast). De schrijfwijzen werd als alternatief voor het Groot Dictee ontwikkeld samen met De Standaard, Creatief Schrijven en de Vlaamse bibliotheken.
- Radio 2 en Mediahuis zetten een samenwerking op zodat correspondenten voor beide mediabedrijven konden werken.
- Studio Brussel werkte voor de muziekwedstrijd De nieuwe lichting redactioneel samen met Focus Knack.
- De MIA’s werden in samenwerking met Proximus geproduceerd.
Gezamenlijke acties
De VRT en andere Vlaamse mediabedrijven stemmen over diverse dossiers met elkaar af hoe die gemeenschappelijk aangepakt kunnen worden. De belangrijkste uit 2020 waren:
- Samen met Mediahuis, DPG Media en Norkring NV wordt binnen Digitale Radio Vlaanderen gewerkt aan de promotie van DAB+ en Radioplayer.be.
- De VRT verleende haar medewerking aan Streamz (cf. infra).
- Naar aanleiding van de coronacrisis werd een gemeenschappelijke mediacampagne (ter bestrijding van het virus) opgezet die zich richtte naar de hele bevolking.
De VRT werkt ook samen met internationale mediaorganisaties. Ook deze samenwerkingen moeten een positieve impact hebben op het lokale media-ecosysteem en op de maatschappelijke opdracht van VRT. Dat was in 2020 bijvoorbeeld het geval bij de verkoop van VRT-titels aan Videoland, M7 Group en Netflix, en de samenwerking met Netflix voor de fictiereeks Twee zomers (vanuit de investeringsplichtgregeling).
Streamz
De VRT speelt een belangrijke rol voor de duurzaamheid van het Vlaamse media-ecosysteem. Zo draagt zij onder andere bij aan de productie en de verspreiding van kwaliteitsvolle Vlaamse fictieproducties.
In lijn met het Regeerakkoord 2019-2024 van de Vlaamse Regering ging de VRT in augustus 2020 een eerste samenwerking aan met Streamz. Dit aanbod-op-aanvraag kwam er op initiatief van DPG Media en Telenet. De publieke omroep werd geen aandeelhouder van Streamz. De VRT en Telenet gingen wel akkoord om een brede catalogus aan VRT-titels beschikbaar te stellen van bij de start van Streamz: programma’s uit het VRT-archief, recente titels en nog uit te zenden titels. Daarbij werden marktconforme afspraken gemaakt over verschillende zaken, zoals licentievergoedingen, licentieduur, branding en communicatie. De VRT voerde nadien verdere gesprekken met Streamz over een voortzetting van de samenwerking. Definitieve afspraken dienen nog verder gemaakt te worden.
Met haar kwalitatieve fictieproducties en vanuit een positieve business case draagt de VRT actief bij tot het gemeenschappelijke initiatief van DPG Media en Telenet.
Websyndicatie
Dankzij een syndicatieplatform konden andere Vlaamse mediabedrijven een selectie van videofragmenten op hun eigen online platformen aanbieden. Korte video’s waarvoor de VRT over de nodige rechten beschikt, werden via dat platform tevens gedeeld met enkele niet-commerciële actoren.
Innovatie
VRT Sandbox biedt start-ups en scale-ups groeimogelijkheden om innovatie binnen de VRT en de (inter)nationale mediasector te stimuleren. In 2020 werkte VRT Sandbox zo met 14 bedrijven samen.
In 2020 richtte de VRT samen met RTBF de Future Media Hubs op. Dat werd een overkoepelend netwerk waarin Sandbox Hub en andere internationale overlegplatformen rond ondernemerschap, digitale talentontwikkeling en innovatieve productiemiddelen zochten naar nieuwe samenwerkingsverbanden en manieren om kennis te delen. Meer dan 25 internationale mediapartners nemen deel (zoals BBC (Verenigd Koninkrijk), YLE (Finland) en Red Bull Media House (Oostenrijk)) (cf. supra).
Samenwerking met andere publieke omroepen
De VRT versterkte in 2020 haar banden met andere Europese publieke omroepen, zowel op programma- als op strategisch vlak. Enkele voorbeelden daarvan:
- Voor verschillende fictiereeksen ging Eén coproducties met andere publieke omroepen aan: Arcadia (met NPO/KRO-NCRV en SWR/WDR (ARD)), Lost Luggage (met Arte), Flikken Maastricht (seizoen 12, met NPO) en 1985 (met RTBF). Enkele animatiereeksen van Ketnet werden samen met andere omroepen gecoproduceerd: Ollie (met RTE), Ridder Muis (met RTE en ARD), Knofje (met KRO-NCRV) en Dropje (met NTR). De documentaire reeks In Europa werd gemaakt in coproductie met VPRO.
- De uitzending van Het kerstconcert op het koninklijk paleis kwam tot stand samen met RTBF en RTL-TVI.
- De zenders VTM, Eén, Vier, La Une en RTL-TVI zonden op kerstavond gelijktijdig een live-programma Kerst met 11 miljoen uit, met onder andere optredens van Belgische artiesten en een bijdrage van de Koninklijke Familie.
- De taalstaat (een programma van NPO Radio 1) werd eenmalig in coproductie met Radio 1 gemaakt.
- Om programma’s in het buitenland te verkopen werkte de VRT samen met andere publieke omroepen zoals Dutch Core (de verkoopafdeling van NPO) en ZDF Enterprises (de verkoopafdeling van ZDF). Die laatste investeerde ook mee in de VRT-kinderreeksen #LikeMe en Hoodie zodat die internationaal “verkoopklaar” werden (o.a. met Engelse vertaling van liedjes). Tik Tak (Ketnet) werd aan diverse publieke omroepen wereldwijd verkocht, zoals BBC (Verenigd Koninkrijk), ABC (Australië), TVO (Canada), DR (Denemarken), YLE (Finland), NRK (Noorwegen) en Canal Once (Mexico).
NPO kocht diverse VRT-programma’s: Campus 12 (Ketnet), de Pano-uitzending Cordon rond corona (Eén), De onfatsoenlijken (Canvas), Dwars door België (Eén), Tik Tak (Ketnet), Down the Road (Eén) en Kamp Waes (Eén).
De VRT heeft op geregelde tijdstippen structureel overleg met NPO en RTBF.
Het netmanagement van Ketnet overlegde twee keer met dat van Z@app/Z@ppelin (NPO) waarbij strategische beslissingen, contentplannen en mogelijke samenwerkingen met elkaar werden gedeeld.
De VRT was in 2020 een actieve partner binnen de EBU.
- De VRT-expert internationale coproducties fictie werd door EBU aangesteld als coördinator van het “Drama Initiative”. Dat stimuleert de samenwerking tussen de publieke omroepen op fictievlak. Zo werd een coproductie- en voorverkoopnetwerk opgezet en regionale samenwerkingen onderzocht.
- De VRT nam deel aan EBU Documentary Expert meetings die de samenwerking tussen publieke omroepen rond documentaires wil stimuleren.
- Ketnet deelde expertise in het omgaan met de gevolgen van de coronacrisis met de andere leden van EBU Kids community.
- VRT NWS was een actief lid van EBU. Regelmatig namen journalisten en andere medewerkers van VRT NWS deel aan evenementen van EBU. VRT NWS nam deel aan de Eurovision News Exchange waarbij beelden, quotes en korte nieuwsreportages uitgewisseld worden tussen de Europese openbare omroepen. VRT NWS bood ook zelf nieuwsreportages aan voor andere omroepen. VRT NWS nam deel aan EBU Youth News Exchange, waarbij verschillende kinder- en jeugdjournaals expertise, strategie, beeldmateriaal en reportages met elkaar uitwisselen.
Een VRT-journalist was de vertegenwoordiger van VRT NWS in EBU News Committee en Editorial Subcommitte. Op die manier volgde de VRT-nieuwsdienst het beleid en de inhoudelijke keuzes van EBU op. VRT NWS werkte met andere omroepen samen aan een onderzoeksprojec om gemeenschappelijke journalistieke onderwerpen uit te werken.
De performantiemaatstaf blijkt hiermee behaald te zijn.