1.4.1 Contentleveranciers

Bij nieuwssites zijn het vooral journalisten die voor de inhoud van een website zorgen. Deze journalisten kunnen gelinkt zijn aan traditionele media of op zelfstandige basis artikels schrijven. Het is moeilijk om exact te bepalen hoeveel internetjournalisten er zijn. Enerzijds zijn journalisten die verbonden zijn aan een uitgeverij of andere mediaspeler niet noodzakelijk uitsluitend internetjournalist. Zij leveren dan zowel input voor een dagblad, radio- of tv-nieuws als voor een website. Anderzijds schrijven sommigen enkel internetartikels.

Nieuwswebsites doen eveneens beroep op pers- en fotoagentschappen als inspiratiebron voor de online content. Een overzicht van de belangrijkste agentschappen staat onder de titel ‘Geschreven Pers’ in Tabel 26. Tabel 27 bevat de belangrijkste fotoagentschappen.

Het is vervolgens de online redactie die beslist in welke vorm, op welk tijdstip en op welk platform de content online komt te staan. Dit kan een geschreven artikel zijn, een nieuwsvideo of een podcast (gesproken woord).

De content van websites van radio-omroepen bestaat onder meer uit nieuws en de mogelijkheid om live te luisteren. Bij de websites van televisie-omroepen ligt de nadruk op on-demand en live tv-kijken. Ook op de apps van radio- en tv-omroepen kan er uitgesteld of live naar radio geluisterd of naar tv gekeken worden.

Ook niet-professionele gebruikers bepalen mee de inhoud van het Vlaamse medialandschap op het internet. We spreken dan over user-generated content. Sociale media maken het nog eenvoudiger om video’s, foto’s of tekst te verspreiden en snel een groot publiek te bereiken. Sommige bloggers, ‘Instagrammers’ of ‘Youtubers’ bereiken een groot publiek en genereren een inkomen via advertenties. Verschillende marketingbedrijven werken hiervoor samen met influencers. Deze sector is nog heel jong in Vlaanderen, waardoor er nog geen koepelorganisatie bestaat.

INFOFRAGMENT 16: RECLAMEREGELS VOOR INFLUENCERS

De Federale overheidsdienst Economie stelde in mei 2018 nieuwe richtlijnen voor om reclame via social influencers aan banden te leggen. De FOD zegt[139] dat ondernemingen steeds vaker een beroep doen op online influencers om hun merk, product of dienst online te promoten. Die online influencers plaatsen op hun blog of sociale media foto’s, filmpjes of berichten waarin het merk, het product of de dienst wordt vermeld en/of aangeprezen. Door dergelijke berichten, filmpjes, foto’s … op sociale media te publiceren, wordt door de online influencers in werkelijkheid vaak reclame gevoerd. Het is voor consumenten echter niet altijd even duidelijk dat de online influencer vergoed wordt voor het voeren van reclame voor een bepaald merk of product. De onwetendheid van consumenten over de ware aard van dergelijke post, namelijk reclame, heeft tot gevolg dat het koopgedrag van consumenten op een oneerlijke wijze beïnvloed kan worden, of via influencers wordt geprobeerd reclameregels te omzeilen, zoals tabaksfabrikanten die influencers blijken te betalen om rokend afgebeeld te worden.[140]

Van zodra een online influencer tegen een vergoeding (in geld of in andere voordelen) een product, dienst of merk vermeldt, is er sprake van reclame en moet dat ook duidelijk zo worden gelabeld. In zijn richtlijnen verduidelijkt de FOD in welke gevallen een online influencer moet aanduiden dat zijn posts reclame bevatten en op welke wijze die aanduiding moet gebeuren. Er wordt tevens benadrukt welke praktijken verboden zijn. De richtlijnen zijn een hedendaagse toepassing van het Wetboek Economisch Recht.

Nog dezelfde dag werden de richtlijnen ingetrokken omdat ze niet gevalideerd waren. De FOD Economie zal ook eerst overleg plegen met de belangrijkste actoren in de sector van online influencers. Dit was op voorhand niet gebeurd, waardoor er snel veel reacties op de richtlijnen kwamen. De sector gaf toe dat er regelgeving nodig was, maar dat deze richtlijnen te streng en onduidelijk waren.[141]

Op sociale media zoals Facebook en Twitter plaatsen traditionele media meestal links naar inhoud van de eigen website. Vooral bij nieuwssites is dit het geval: de bedoeling is dat de volgers doorklikken naar de website om het volledige artikel te lezen.

Bij Instagram, Snapchat en Youtube moet er binnen het kader van de sociale netwerken gebleven worden, er is geen mogelijkheid om links te plaatsen naar een website daarbuiten. Het gevolg is dat er content speciaal voor deze sociale netwerksites moet worden gecreëerd. Deze sociale netwerken worden dan ook niet altijd even intensief gebruikt door de traditionele media.



[139] Guidelines voor online influencers: How (not) to influence on social media, FOD Economie, K.M.O., middenstand en energie, mei 2018.

[141] Valerie Droeven, De Standaard, “Onlinereclame (even) aan banden gelegd”, 16 mei 2018.

Benjamin Van Synghel, De Morgen, “Hoog tijd voor realistische afspraken met influencers”, 17 mei 2018.