2.13 Besluit hoofdstuk 2

In dit hoofdstuk werden de Vlaamse mediagroepen bestudeerd. In een wijzigend medialandschap proberen deze groepen op verschillende vlakken steeds sterkere posities te verwerven, onder meer door het aangaan van strategische allianties. Zo bestaan drie mediagroepen (De Vijver Media, Mediahuis en Medialaan) uit intersecties van andere Vlaamse mediagroepen. In het geval van Mediahuis is de overlapping zo groot geworden, dat we moedermaatschappijen Concentra en Corelio niet meer als aparte maatschappijen zullen opnemen.

Ook via overnames trachten spelers terrein te winnen. Deze overnames kunnen dan weer tot gevolg hebben dat bepaalde samenwerkingen opgezegd worden. Zo verwierf Telenet in 2016 de eigendom over Base. Daardoor zal het in de toekomst niet langer gebruik moeten maken van een MVNO-overeenkomst met Orange om toegang te hebben tot een mobiel telefonienetwerk. Deze overname heeft ook gevolgen voor Medialaan dat Mobile Vikings overnam van Base.

De algemene achteruitgang in de gedrukte media zorgt voor hertekeningen binnen de verhoudingen tussen de groepen. De positie van Sanoma kalft af. Een aantal Sanoma-titels werd in 2015 binnengehaald door De Persgroep.

Een andere manier waarop groepen verder trachten hun positie te versterken, is door verticale integratie, d.i. het innemen van posities in andere schakels van de waardeketen. Zo zien we dat Telenet en Proximus, die oorspronkelijk enkel in de distributiesector actief waren, ook acties ondernemen in contentproductie en aggregatie (bv. zenders VIER, VIJF en ZES via De Vijver). Tezelfdertijd neemt Medialaan (oorspronkelijk actief in de schakels contentproductie en aggregatie) via STIEVIE en de overname van Mobile Vikings posities in de schakel distributie in.

Zoals ook in hoofdstuk 1 beschreven, richten de groepen zich met nicheproducten steeds meer tot specifieke doelgroepen. Dit heeft soms tot gevolg dat de groep het portfolio gericht uitbreidt, of dat activiteiten die niet meer in het verhaal passen afgestoten worden (bv. Sanoma dat zich voortaan focust op vrouwen en interieur). Ook de op 2 oktober 2017 aangekondigde transactie waarmee Roularta haar aandelen in Medialaan zou overdragen aan De Persgroep en in ruil de aandelen van De Persgroep in Mediafin zouden ondergebracht worden bij Roularta, kan binnen deze tendens gekaderd worden. De Medialaan-TV-zenders kunnen dan in pakket met de populaire nieuwstitel Het Laatste Nieuws/HL.be vermarkt worden terwijl de uitgifte van Mediafinkrant De Tijd zou aansluiten bij de businessgerichte producten KanaalZ en Trends van Roularta. De transactie moet wel nog goedgekeurd worden door de Mededingingsautoriteit.

In dit tweede hoofdstuk onderzocht de VRM ook de cumulatie van mandaten van personen die als wettelijke functiehouder bij media-ondernemingen optreden. Er bestaan inderdaad concentraties aan mandaten, maar deze dienen vooral in de context van de lokale radio’s gesitueerd te worden. Na de hertekening van het radiolandschap zal deze situatie waarschijnlijk grondig wijzigen.