2.2. Archief

SD36: Het VRT archief maakt deel uit van het Vlaamse audiovisuele erfgoed.   De VRT speelt een belangrijke, actieve rol bij de conservering, digitalisering en annotatie van dit waardevol historisch archief.   

OD36.1:In afwachting van de oprichting en de operationele werking van het in het vooruitzicht gestelde Vlaams Instituut voor de Archivering en ontsluiting van Audiovisueel Erfgoed (‘VIAA’), zet de VRT met ingang van 1 januari 2012 zelf, bij wijze van toegevoegde opdracht, een vervolgtraject op van haar digitaliseringsproject DIVA. Dit traject heeft tot doel de continuïteit van de conservering, digitalisering en basisannotatie van het volledig historische archief van de VRT (in totaal : 270.000 uren beeld en 121.000 uren geluid) gedurende de bedoelde overgangsperiode te verzekeren.

De VRT rapporteert jaarlijks over de uitvoering van deze toegevoegde opdracht.

OD36.2: Zodra VIAA als aparte rechtspersoon is opgericht en operationeel is, zal VIAA instaan voor de conservering, digitalisering en basisannotatie van het resterend deel van het historische VRT archief. De modaliteiten van overgang worden overeengekomen tussen VIAA en de VRT. Uitgangspunt hierbij is dat lopende digitaliseringsprojecten worden overgenomen door VIAA en afgewerkt tegen de overeengekomen voorwaarden.

De VRT zal mee instaan voor de strategische oriëntaties en de operationele invulling van het VIAA. Met VIAA worden afspraken gemaakt over de verdere inzet van het DIVA-team en de valorisatie van de digitaliseringsinfrastructuur van de VRT. 

De VRT blijft eigenaar van het door haar ingebrachte materiaal en zal dit blijven bewaken. 

OD36.3: Indien VIAA niet zou worden opgericht of niet zou worden opgericht gedurende de looptijd van de  beheersovereenkomst, zal de VRT gedurende de volledige periode van de beheersovereenkomst, bij wijze van toegevoegde opdracht, instaan voor de verdere conservering, digitalisering en basisannotatie van het historische archief van de VRT. De uitvoering van de opdracht voor het resterend deel van het volledige historische VRT archief (in totaal 270.000 uren beeld en 121.000 uren geluid) wordt gespreid over de 5 jaar van de beheersovereenkomst.

In dat geval zullen de nadere uitvoeringsmodaliteiten het voorwerp uitmaken van een addendum aan deze beheersovereenkomst waarin onder meer de financiering, aanpak en opvolging zullen worden vastgelegd.  Dit addendum wordt uiterlijk op 31 december 2013 afgesloten.

Om deze doelstelling te behalen dient:

1. De VRT met ingang van 1 januari 2012 zelf, bij wijze van toegevoegde opdracht, een vervolgtraject op te zetten van haar digitaliseringsproject DIVA en hierover jaarlijks te rapporteren.

In 2015 zette het VRT-archief zijn samenwerking met VIAA, het Vlaams Instituut voor Archivering voort zowel op gebied van digitalisatie als op vlak van ontsluiting.  

De VRT rondde in 2015, dankzij de financiële middelen van VIAA, de digitalisatie van z’n VHS collectie af.
Hierdoor zijn de getuige-opnamen van  alle televisie-uitzendingen sinds 1986 duurzaam bewaard. Zij geven niet alleen een historisch beeld van Vlaanderen en de wereld de voorbij 30 jaar maar zijn ook een bron voor geschiedkundig onderzoek naar die periode.

De VRT ging ook door, financieel gesteund door VIAA, met het digitaliseren van z’n eigen SP-SX video- collectie. Er werden bijna 21 000 uren materiaal gedigitaliseerd. De VRT zal dan geen analoge videobanden meer in zijn archief hebben die niet gedigitaliseerd zijn.

In 2015 startte de VRT, gefinancierd door VIAA, met het rippen van radio-opnames op CDR. Er werd meer dan 11 000 uren materiaal op die manier in het digitale archief opgeslagen.

Sinds eind 2014 werkt de VRT, samen met VIAA aan  een project om ongeveer 100 000 analoge audiobanden (zogenaamde kwartduimbanden) te digitaliseren. In 2015 werden meer dan 20 000  banden naar een duurzaam digitaal formaat overgezet.
Dit materiaal bestaat zowel uit gesproken radioprogramma’s als muziekopnames. Veel van die muziekopnames zijn unieke uitvoeringen van Belgisch/Vlaams werk.

Er werd gestart met een project om materiaal van digitale betacam-tapes naar files om te zetten. Dit project loopt over een periode van 4 jaar. In totaal dienen ongeveer 30 000 tapes verwerkt te worden.

Momenteel worden de gedigitaliseerde files door VRT opgeslagen en bewaard. Op termijn zullen deze files doorstromen naar VIAA, samen met het volledige VRT-archief, om daar te worden bewaard. Eind 2016 zal bekeken worden of er qua bewaring synergie mogelijk is zodat er kan bespaard worden op de totale opslagkost van beide partijen samen.

In 2015 werden ongeveer 5 000 pas gedigitaliseerde items (zowel woord als beeld) van minstens een basisannotatie voorzien. Daardoor is dit materiaal nu ook terug te vinden voor programmamakers of voor gebruik voor de VIAA-doelstellingen.

Het interactieplatform van VIAA ‘Testbeeld’ (dat sinds 1 januari 2016 'Het archief voor onderwijs' heet) werd in 2015 verder uitgewerkt. Langs deze weg wordt het VRT (en ander) erfgoed aangeboden aan het onderwijs.

Een groep van 8 VRT-archivarissen-researchers doorzocht het VRT-archief op zoek naar bruikbaar materiaal voor deze doelgroepen en werkte daarvoor samen met leerkrachten die naar VIAA gedetacheerd zijn. Er worden al meer dan 5 500 items heel gericht naar de leerplannen aangeboden.
Testbeeld wordt, volgens cijfers van VIAA, gebruikt in meer dan 15% van alle Vlaamse Scholen.