Korte samenvatting van de beslissing:
De onderzoekscel van de VRM heeft op 16 juni 2020 (11u-16u) een eerste luistercontrole uitgevoerd in de drie betreffende comfortzones van de lokale radio-omroeporganisaties VZW TwinMedia (‘Musica FM’) en VZW Radio 2000 Exclusief (‘I.R.O’ en ‘T.R.O’), die actief zijn op verschillende locaties in West-Vlaanderen
De onderzoekscel van de VRM stelt daarbij vast dat in de drie verschillende verzorgingsgebieden een grotendeels identiek programma-aanbod wordt uitgezonden via de zes frequenties van de frequentiepakketten 091, 101 en 114.
Het muziekaanbod is tijdens het luisteronderzoek identiek. De enige verschillen of afwijkingen zijn de uitzendingen van de respectievelijke roepnamen en de reclameblokken die niet steeds identiek zijn. Het nieuwsaanbod bevat eveneens dezelfde nieuwsberichten, die evenwel op een andere wijze gecombineerd worden in de (op het uur) uitgezonden journaals.
De drie betreffende omroepprogramma’s ‘Musica FM’, ‘I.R.O’ en ‘T.R.O.’ gebruiken volgens de onderzoekscel ook éénzelfde PI-code, namelijk 6B89, die is toegewezen aan ‘I.R.O.’. Volgens de zendvergunning moet ‘Musica FM’ gebruik maken van de code 6B8B en ‘T.R.O.’ van de code 6B8E.
De onderzoekscel heeft de uitzendingen in kwestie opgevraagd bij de radio-omroeporganisaties, met specifieke vermelding dat dit gebeurde in het kader van een onderzoek naar eenvormigheid in de programmering.
Op 9 september 2020 heeft de onderzoekscel van de VRM een bijkomend luisteronderzoek uitgevoerd in de drie comfortzones van de betreffende lokale radio-omroeporganisaties. Nog steeds blijkt het uitgezonden programma-aanbod via de zes frequenties in de drie verschillende verzorgingsgebieden grotendeels identiek.
Volgens de onderzoekscel hebben VZW TwinMedia en VZW Radio 2000 Exclusief ondanks alarmering door de opvraging van de uitzendingen van 16 juni 2020 het uitzenden van een gezamenlijk programma-aanbod niet stopgezet.
Het uitzenden van een gezamenlijk programma-aanbod of elke gestructureerde eenvormigheid in het programma-beleid door de lokale radio-omroeporganisaties, wordt verboden door artikel 134/1 van het Mediadecreet.
Beoordeling door de VRM:
Lokale radio-omroeporganisaties hebben tot taak een verscheidenheid van programma's te brengen met de bedoeling binnen het verzorgingsgebied een verbindende factor te zijn (artikel 144 van het Mediadecreet). Ketenvorming en vergaande samenwerking tussen lokale radio-omroeporganisaties, overigens niet enkel op het vlak van inhoud maar ook van organisatie, leidt tot een uitholling van deze decretale opdracht van de lokale radio-omroeporganisaties en een verschraling van het radiolandschap en -aanbod.
Bij de herziening van het regelgevende kader inzake radio-omroep, in uitvoering van onder meer de conceptnota Radiolandschap van 13 mei 2016, werd er daarom expliciet voor gekozen om samenwerkingsverbanden ook tussen lokale radio-omroeporganisaties onderling niet langer toe te staan. Bij decreet van 23 december 2016 werd het Mediadecreet in die zin gewijzigd. De bestaande verbodsbepalingen met betrekking tot gestructureerde eenvormigheid in het programmabeleid werden daartoe in één algemene bepaling, artikel 134/1 van het Mediadecreet, ondergebracht (Parl.St. Vl.Parl. 2016-17, nr. 983/1, p. 16).
Elke vorm van gestructureerde eenvormigheid in het programmabeleid van lokale radio-omroeporganisaties is daarbij principieel verboden. Met name het uitzenden van identieke radioprogramma’s, ongeacht de duur of het tijdstip, is hierbij specifiek verboden, als meest vergaande vorm van gestructureerde eenvormigheid (artikel 134/1, eerste lid, van het Mediadecreet).
Het uitzenden van identieke radioprogramma’s en gestructureerde eenvormigheid in het programmabeleid zijn alleen dan toegestaan wanneer radio-omroeporganisaties samenwerken om eenmalige grote acties op te zetten of bij uitzonderlijke evenementen of belangrijke gebeurtenissen (artikel 134/1, tweede lid, van het Mediadecreet).
Volgens de VRM blijkt duidelijk dat de samenwerking tussen de betreffende lokale radio-omroeporganisaties en de vrijwel volkomen inhoudelijke gelijkvormigheid van de drie radio-omroepprogramma’s, een vorm van verboden gestructureerde eenvormigheid in het programmabeleid betreft.
Bij het bepalen van de sanctie houdt de VRM er rekening mee dat een inbreuk op het verbod op ketenvorming door gestructureerde eenvormigheid in het programmabeleid een ernstige inbreuk betreft die leidt tot een uitholling van de decretale opdracht die is weggelegd voor lokale radio-omroeporganisaties.
Aangezien de inbreuken bij VZW TwinMedia betrekking hebben op 1 omroepprogramma wordt een administratieve geldboete van 750 euro opgelegd. Bij VZW Radio 2000 Exclusief hebben de inbreuken betrekking op 2 omroepprogramma’s. Daarom wordt aan VZW Radio 2000 Exclusief een administratieve geldboete van 1.500 euro opgelegd.
VZW TwinMedia en VZW Radio 2000 Exclusief worden hierbij verplicht zich uiterlijk op 31 december 2020 aan het Mediadecreet te conformeren.