5.2. Marktanalyse
Het Europees regelgevend kader voor elektronische communicatienetwerken en -diensten geeft de nationale regelgevende instanties (NRI’s) een aantal opdrachten, onder meer met betrekking tot het aflijnen van de relevante markten, het analyseren van deze relevante markten, en het opleggen (waar passend) van verplichtingen, met name inzake toegang en interconnectie, aan ondernemingen met aanmerkelijke marktmacht op een aantal deelmarkten binnen de telecomsector.
Als gevolg van de federale staatsstructuur en de organisatie van de bevoegdheidsverdeling zijn er in België meerdere NRI’s actief. Van het Belgisch Instituut voor Post en Telecommunicatie (BIPT), de Vlaamse Regulator voor de Media, de Conseil Supérieur de l’Audiovisuel (CSA) van de Franse Gemeenschap en de Medienrat van de Duitstalige Gemeenschap wordt verwacht dat zij deze markten analyseren.
Op basis van rechtspraak van het Grondwettelijk Hof (met name het arrest nr. 128/2005 van 13 juli 2005, BS 5 augustus 2005) dienen de NRI’s in België hiervoor samen te werken. Het samenwerkingsakkoord van 17 november 2006, is in werking getreden na de publicatie van de instemming door het federale Parlement, het Vlaams Parlement en de parlementen van de Duitstalige en de Franse Gemeenschap op respectievelijk 28 december 2006, 2 juli 2007, 6 augustus 2007 en 19 september 2007. Het samenwerkingsakkoord voorziet in de oprichting van een Conferentie voor Regulatoren voor de Elektronische Communicatiediensten (CRC).
De VRM moet er dus voor instaan dat de bepaling en analyse van de relevante markten voor producten en diensten in de sector van de elektronische communicatienetwerken gebeurt volgens de door de Europese Commissie opgelegde richtlijnen en aanbevelingen.
De cyclus van een marktanalyse doorloopt meerdere stappen:
- Informatie inwinnen;
- Ontwerp marktanalysebesluit opmaken;
- Aankondiging organisatie van de openbare raadpleging op VRM-website;
- Publiceren verslag op website, in maand die volgt op het einde van de raadpleging;
- Integreren van verslag in ontwerp van beslissing;
- Doorlopen CRC-procedure;
- Aanmelden beslissing bij de Europese Commissie
Nadat er een marktanalyse genomen is, moet men deze specifiëren door middel van kwantitatieve en kwalitatieve implementatiebeslissingen (rond kostprijs en referentieaanbod).
Na een eerste cyclus die in 2011 begon, heeft de CRC in 2018 een tweede basisbeslissing omtrent de marktanalyse genomen. De kwantitatieve en kwalitatieve implementatiebeslissingen (rond kostprijs en referentieaanbod) die uitvoering geven aan deze beslissing werden afgerond in 2021.
Voor de marktanalyse werkt de VRM niet alleen. Beslissingen worden ook op CRC-niveau genomen en er dient te worden samengewerkt met de andere regulatoren, de Mededingingsautoriteit en de Europese Commissie. Hierdoor kunnen vertragingen in het proces oplopen waarvoor de VRM niet verantwoordelijk is.
Recent hebben verschillende operatoren verklaard dat het belangrijk en zelfs noodzakelijk is om samenwerkingen aan te gaan in plaats van over te gaan tot het dupliceren van glasvezelinfrastructuur, om zo de kosten voor uitrol te verlagen, en de glasvezeldekking te versnellen en/of uit te breiden. Eventuele overeenkomsten hieromtrent zouden een impact kunnen hebben op de lopende marktanalysedossiers.
De regulatoren hebben verklaard eventuele ontwerpovereenkomsten te willen bestuderen en aan de operatoren werd initieel tot 15 mei 2024 de kans gegeven om te onderhandelen over overeenkomsten inzake gemeenschappelijke FTTH-uitrol. Een raadpleging over een ontwerp van marktanalyse werd derhalve uitgesteld tot na die datum.
Op 26 juli 2024 hebben Proximus en Telenet aangekondigd dat ze een ontwerpovereenkomst gesloten hebben met als doel samen te werken voor de uitrol van glasvezelnetwerken in een deel van Vlaanderen.
De Belgische Mededingingsautoriteit (BMA) heeft daarop besloten om hierover een onderzoek te starten. De beslissing van de BMA zal een belangrijk gegeven vormen voor de komende marktanalyse.