Verkoop ‘Artiestenpakketten’ op VBRO: VRM legt boete op van 3.000 euro

Korte samenvatting van de beslissing

De klacht

De VRM ontving een gezamenlijke klacht van VZW Familyradio Vlaanderen, VZW Vlapo en BVBA MENT Media tegen netwerkradio-omroeporganisatie VBRO.

De klacht heeft betrekking op de zogenaamde ‘Artiestenpakketten’ (‘zilver’ en ‘goud’) die door VBRO worden aangeboden. Voor het ‘Artiestenpakket Zilver’ betaalt de artiest 1.195 euro. In ruil daarvoor krijgt hij een pakket met reclamespotjes, een radio-interview, een video-opname voor de website en aandacht op de website, de sociale media en de nieuwsbrief van de zender. Bovenop die som doen de artiesten ook twee gratis optredens. De ‘Goud’-formule (1.495 euro) bevat het bovenstaande, maar aanvullend wordt de artiest zijn single ook een week lang ‘Trotsplaat’. Dat houdt in dat de zender de plaat om de drie uur speelt, wat overeenkomt met 56 keer per week.

De klagers zijn van oordeel dat het uitzenden tegen betaling van een muzieknummer als ‘Trotsplaat’ van de week, commerciële communicatie in de zin van artikel 2, 5°, van het Mediadecreet betreft. Volgens de klagers wordt hierbij evenwel artikel 86, § 1, van het Mediadecreet geschonden, aangezien voor het publiek niet duidelijk is of naar reclame dan wel redactionele inhoud wordt geluisterd. De radioreclame is niet duidelijk herkenbaar en kan niet worden onderscheiden van redactionele inhoud. De klagers voeren hieraan toe dat de onduidelijkheid nog wordt versterkt door het feit dat de ‘Trotsplaat’ niet altijd tegen betaling wordt uitgezonden.

Beoordeling door de VRM

Eén van de uitgangspunten van het Mediadecreet stelt dat omroeporganisaties vrij zijn om commerciële communicatie uit te zenden, weliswaar met inachtname van de verplichtingen vermeld in het decreet. Meer specifiek moet radioreclame duidelijk herkenbaar zijn en kunnen worden onderscheiden van redactionele inhoud; zij moet met akoestische middelen van andere onderdelen van het programma worden gescheiden.

Op de hoorzitting maakt VBRO duidelijk dat er geen onderscheid te horen is tussen een betalende en niet-betalende ‘Trotsplaat’.  Het feit dat een ‘Trotsplaat’ door VBRO telkens op dezelfde wijze wordt aan- en afgekondigd impliceert dat het voor de luisteraar niet duidelijk is of er werd betaald om het nummer te laten afspelen, en er dus sprake is van radioreclame, dan wel of het een redactionele keuze betreft.

Bijgevolg begaat VBRO een inbreuk op de verplichting dat radioreclame duidelijk herkenbaar moet zijn en kunnen worden onderscheiden van redactionele inhoud.

Bij het bepalen van de sanctie houdt de VRM enerzijds rekening met de ernst van de inbreuk, het potentieel bereik van VBRO en de waarde van de door VBRO aangeboden ‘Artiestenpakketten’. Anderzijds houdt de VRM ook rekening met het gegeven dat dergelijke inbreuk voor het eerst bij VBRO wordt vastgesteld en VBRO verklaard heeft de nodige maatregelen te zullen nemen.

De VRM besluit een geldboete van 3.000 euro op te leggen.

Mediadecreet

“ In dit decreet wordt verstaan onder :

5° commerciële communicatie : beelden of geluiden die dienen om rechtstreeks of onrechtstreeks de goederen, diensten of het imago van een natuurlijk persoon of rechtspersoon die een economische activiteit verricht, te promoten. Dergelijke beelden of geluiden vergezellen of maken deel uit van een programma, tegen betaling of een soortgelijke vergoeding of voor zelfpromotie. Vormen van commerciële communicatie zijn onder meer reclame, sponsoring, telewinkelen en productplaatsing.”

“De algemene kamer doet uitspraak, hetzij ambtshalve, hetzij op verzoek van de Vlaamse Regering, hetzij naar aanleiding van een schriftelijke, met redenen omklede en ondertekende klacht die haar kan worden voorgelegd door elke belanghebbende en, in geval van een klacht met betrekking tot de bepalingen over commerciële communicatie en boodschappen van algemeen nut, door elke natuurlijke persoon of rechtspersoon.

Over de inhoud van reclame kan de algemene kamer enkel uitspraak doen naar aanleiding van een schriftelijke, met redenen omklede en ondertekende klacht. Om ontvankelijk te zijn moet de klacht ingediend zijn uiterlijk de vijftiende dag na de gebeurtenis die aanleiding heeft gegeven tot de klacht.”

§1. Radioreclame, zelfpromotie uitgezonderd, moet duidelijk herkenbaar zij en moet kunnen worden onderscheiden van redactionele inhoud. Radioreclame moet met akoestische middelen van andere onderdelen van het programma worden gescheiden.

§2. Afzonderlijke radioreclamespots blijven een uitzondering. Een afzonderlijke radioreclamespot is toegestaan per omroepprogramma per dag.

Daarnaast zijn afzonderlijke radioreclamespots toegestaan:

1° in uitzendingen van sportevenementen;
2° als er een langdurige spot wordt uitgezonden van minimaal twee minuten;
3° als een omroeporganisatie er niet in geslaagd is voor een specifiek reclameblok meer dan een reclamespot te verkopen, bij gebrek aan interesse van de klanten.

De bepalingen van deze onderafdeling zijn van toepassing op televisiediensten en teletekst, met uitzondering van artikel 96, dat eveneens van toepassing is op radiodiensten.

Gesponsorde omroepdiensten en programma's moeten aan de volgende voorwaarden voldoen:

1° de inhoud en, in geval van lineaire uitzendingen, de programmering, worden nooit dusdanig beïnvloed door de sponsor dat daardoor de verantwoordelijkheid en de redactionele onafhankelijkheid van de omroeporganisatie worden aangetast;

2° ze sporen niet rechtstreeks aan tot aankoop of huur van goederen of diensten, in het bijzonder door die goederen of diensten specifiek aan te prijzen;

3° de kijkers en de luisteraars worden duidelijke gewezen op het bestaan van een sponsoringovereenkomst. Gesponsorde programma's of teletekstpagina's worden duidelijk als zodanig gekenmerkt door in het begin, tijdens, en/of op het einde van het programma of het programmaonderdeel of teletekstpagina's op passende wijze de naam en/of het logo en/of een ander symbool van de sponsor, zoals een verwijzing naar zijn product(en) of dienst(en) of een onderscheidingsteken daarvan te vermelden.

Partij 1:
VZW Familyradio Vlaanderen, VZW Vlapo en BVBA Ment Media
Partij 2:
BVBA VBRO
Kamer:
Algemene kamer
Datum publicatie: 23 januari 2019
Beslissingsnummer:
2018-048
Type procedure:
Klacht