Niet conform de regelgeving uitzenden van productplaatsing: VRM legt AVS geldboete op (1.250 euro)

De VRM controleerde de uitzendingen van de particuliere regionale televisieomroeporganisaties (21 april 2018, 15u-18u), waaronder AVS.

Tijdens de onderzochte periode worden meermaals dezelfde programma’s uitgezonden, waaronder het programma ‘Viva Vitrine!’. In de desbetreffende aflevering trekt de presentatrice naar een vijftal handelszaken uit de regio die specifiek belicht worden.

Overeenkomstig artikel 99 van het Mediadecreet is het omroeporganisaties toegestaan om programma’s uit te zenden die productplaatsing bevatten, tegen betaling dan wel na gratis aanlevering van de betreffende goederen of diensten (zoals bij productiehulp).

In het programma ‘Viva Vitrine!’ is productplaatsing aanwezig. Dit blijkt uit de talrijke visuele en auditieve vermeldingen van de belichte handelszaken (en hun producten en diensten).

Artikel 100, § 1, van het Mediadecreet bepaalt de voorwaarden waaraan programma’s die productplaatsing bevatten, moeten voldoen. Dergelijke programma’s mogen onder meer niet rechtstreeks aansporen tot aankoop van goederen of diensten, in het bijzonder door die producten of diensten specifiek aan te prijzen, noch mogen de producten of diensten in kwestie overmatige aandacht krijgen.

In de desbetreffende aflevering blijkt er op geen enkel moment sprake van een neutrale of onderzoekende benadering vanuit een consumentenperspectief, wel van een louter positieve belichting van de handelszaken door de lovende becommentariëring. Daarenboven wordt gebruik gemaakt van een promotioneel ondersteunende beeldvorming (o.m. door beeldkadering en close-ups) van de handelszaken en van hun aanbod. De verwevenheid tussen redactionele inhoud en commerciële communicatie in dit programma is de facto totaal.

Voor zover de beeldvorming of de lovende becommentariëring op zich al geen rechtstreekse aansporing voor de kijker vormt, is dit zeker het geval door de combinatie van deze beide elementen. Komt daar in voorliggend geval nog bij dat de kijkers ook worden opgeroepen om events van de betreffende handelszaken te bezoeken of hun producten te bestellen.

De vijf handelszaken die aan bod komen en hun nieuwste aanbod en ‘service’ krijgen nagenoeg alle aandacht, op een zodanige manier dat de limieten van de aandacht die ingeval van productplaatsing aan handelszaken, handelsmerken, producten en diensten mag worden besteed, overschrijdt. Er is aldus sprake van overmatige aandacht.

De VRM besluit dat AVS een inbreuk heeft begaan op artikel 100, § 1, 2° en 3°, van het Mediadecreet. Bij het bepalen van de sanctie houdt de VRM rekening met het feit dat dergelijke inbreuken niet voor het eerst bij AVS worden vastgesteld. De VRM legt dan ook een administratieve geldboete van 1.250 euro op.

Mediadecreet

“Productplaatsing is toegestaan ten aanzien van :

1° het opnemen of het verwijzen naar een product of dienst of een desbetreffend handelsmerk tegen betaling. In voorkomend geval is productplaatsing enkel toegestaan in (televisie)films, series, sportprogramma’s en lichte amusementsprogramma’s, met uitzondering van kinderprogramma’s;

2° goederen of diensten die gratis worden geleverd, zoals productiehulp en prijzen, met het oog op de opneming ervan in een programma. In voorkomend geval is productplaatsing toegestaan in alle soorten programma’s, behoudens in alle kinderprogramma’s van de openbare omroeporganisatie van de Vlaamse Gemeenschap. De Vlaamse Regering kan dit verbod uitbreiden tot de kinderprogramma’s van de andere omroeporganisaties."

‘De programma's die productplaatsing bevatten, voldoen aan al de volgende voorwaarden:

1° de inhoud en, in geval van lineaire uitzendingen, de programmering ervan, worden nooit dusdanig beïnvloed dat de verantwoordelijkheid en de redactionele onafhankelijkheid van de omroeporganisatie worden aangetast;

2° ze sporen niet rechtstreeks aan tot aankoop of huur van goederen of diensten, in het bijzonder door die producten of diensten specifiek aan te prijzen;

3° het product of de dienst in kwestie krijgt geen overmatige aandacht;

4° als het programma in kwestie is geproduceerd of besteld door de omroeporganisatie zelf of door een aan hem verbonden onderneming, worden de kijkers duidelijk gewezen op de aanwezigheid van productplaatsing. Het programma in kwestie wordt in het begin en op het einde ervan, en als het na een reclamepauze wordt hervat, op passende wijze als zodanig aangeduid om verwarring bij de kijkers te voorkomen. De Vlaamse Regering kan daarover nadere regels bepalen.’

Partij 1:
VRM
Partij 2:
VZW Audio Video Studio Oost-Vlaamse Televisie
Kamer:
Algemene kamer
Datum publicatie: 5 september 2018
Beslissingsnummer:
2018-034
Type procedure:
Ambtshalve onderzoek