3.1.2.2 Analyse op basis van financiële gegevens

Hieronder volgen enkele overzichten van de meest recente financiële gegevens voor de belangrijkste facilitaire bedrijven, onafhankelijke productiehuizen, publieke en private omroeporganisaties, exploitatiemaatschappijen voor regionale televisie en netwerkbeheerders/operatoren. De jaarrekeningen omvatten de financiële gegevens van alle activiteiten van een onderneming zonder daarbij een onderscheid te maken tussen de verschillende producten en diensten waarmee ze op de markt vertegenwoordigd zijn. Het is dus niet mogelijk om op basis van louter omzetcijfers of andere financiële gegevens eenduidige conclusies te trekken betreffende concentraties in de televisiemarkt.

Facilitaire bedrijven

In de volgende tabel vindt u een selectie uit de financiële rapportering van de tien grootste facilitaire bedrijven[134].

Tabel 76: Financiële gegevens 2016 grootste facilitaire bedrijven

Videohouse nv is onderdeel van Euro Media Group en kon in 2016 het eigen vermogen versterken door toevoeging van het resultaat van het boekjaar en door belastingvrije reserves naar aanleiding van een aantal tax shelter investeringen.[135] Ook DB Video maakt vanaf 2017 deel uit van Euro Media Group.[136]

Er heeft zich de voorbije jaren een heuse internationalisering voorgedaan bij de facilitaire bedrijven.

Figuur 32: Evolutie gemiddelde waarden sinds 2007 – facilitaire bedrijven - Tekstuele beschrijving figuur 32

Bron: VRM op basis van informatie NBB

De gemiddelde winst daalde sterk in 2009 door de mindere cijfers van Alfacam nv (dat door zijn grootte een aanzienlijke impact had op de grafiek). Vanaf 2011 werden er geen gegevens van Alfacam nv meer opgetekend. In oktober 2012 vroeg Alfacam nv gerechtelijke bescherming tegen zijn schuldeisers aan en in april 2013 werd het bedrijf failliet verklaard. Dit verklaart de toenmalige daling in winst en omzet.

In 2016 steeg de gemiddelde omzet van de facilitaire bedrijven aanzienlijk. Er dient wel vermeld te worden dat er veel kleine facilitaire bedrijven zijn en enkele grote. Deze wegen dan ook door in bovenstaande grafiek. Ook het aantal werknemers en de bedrijfswinst kenden een grote stijging. Tot 2015 volgde het aantal werknemers de CPI.

Productiehuizen

Hieronder bevindt zich een selectie uit de financiële rapportering van de vijftien grootste productiehuizen.

Tabel 77: Financiële gegevens 2016 productiehuizen

Studio 100 nv is veruit het grootste productiehuis. Na een moeilijk 2015 kan het in 2016 terug betere resultaten voorleggen. De omzetstijging ten opzichte van vorig jaar is voornamelijk te verklaren door de succesvolle K3-afscheidstournee. De herlancering van K3, alsook een theatertournee hebben bijgedragen aan de verbetering van het bedrijfsresultaat dat opnieuw positief afsluit.[137]  

deMENSEN nv kende een zeer goed 2016. Het bedrijfsresultaat nam met 1.114.760 euro toe tot een winst van 2.885.357 euro. Het omzetcijfer van de vennootschap steeg met 78% tot 31.282.455 euro.[138]

FremantleMedia Belgium nv prijst zijn sterke positie in zijn jaarverslag waardoor het in het boekjaar 2016 geen externe financiering heeft moeten aanspreken. Als grootste risico waaraan de onderneming onderhevig is, vermelden ze dat FremantleMedia volledig afhankelijk is van de te gebruiken catalogus opgelegd door de moedermaatschappij. De keuze van productie, die de zenders willen aankopen, hangt volledig af van de verwachtingen en het kijkgedrag van de kijkers. Het is dus zeer belangrijk dat de moedermaatschappij de Belgische markt nauw opvolgt.[139]

Figuur 33: Evolutie gemiddelde waarden sinds 2007 – productiehuizen - Tekstuele beschrijving figuur 33

Bron: VRM op basis van informatie NBB

De gemiddelde omzet van de productiehuizen en het gemiddeld aantal werknemers volgt over de periode 2007-2015 de CPI. In 2016 is er echter een sterker stijging van de omzet. De winstcijfers kenden tot 2015 een daling, in 2016 is er echter terug een heropleving.

Openbare omroep en landelijke televisi

Tabel 78: Financiële gegevens 2016 publieke televisieomroeporganisatie

Figuur 34: Evolutie gemiddelde waarden 2007-2016 publieke televisieomroep - Tekstuele beschrijving figuur 34

Bron: VRM op basis van informatie NBB

Er zit weinig evolutie in de bedrijfsopbrengsten van de publieke televisieomroeporganisatie. Ze blijft achter op de evolutie van de consumptieprijzen. Dat valt deels te verklaren doordat de dotaties voor de VRT voor langere periodes vastgelegd worden. Er is een duidelijke daling van het aantal werknemers.

Deze grafiek toont de evolutie van de waarden t.o.v. 2007. Dat jaar was er een bedrijfsverlies en werd er verlies geboekt vóór belastingen. Dat maakt dat voor deze waarden een daling van de curve eerder positief te noemen is. 2010 en 2014 zijn duidelijk verlieslatende jaren, terwijl er in 2013 en 2015 winst gemaakt wordt.

De opsplitsing tussen de financiële gegevens van radio en televisie kan niet exact gemaakt worden. De VRT geeft echter in haar jaarverslag aan hoe de kosten tussen de verschillende mediaplatformen worden verdeeld. Voor tv bedroeg het aandeel in de kosten voor 2016 62,4% (t.o.v. 61,8% in 2015).^[140]

Tabel 79: Financiële gegevens 2016 private omroeporganisaties

Bij Medialaan stegen de bedrijfsopbrengsten en daalden de bedrijfskosten t.o.v. 2015, zodat de vennootschap over het boekjaar 2016 een hogere bedrijfswinst haalde. Op 31 december 2015 fuseerde Medialaan met Media Ad Infinitum (Vitaya); dit zit dus voor het eerst in de cijfers. SBS Belgium nv behaalt na enkele moeilijkere jaren weer winst.

Figuur 35: Evolutie gemiddelde waarden sinds 2007 – private omroeporganisaties - Tekstuele beschrijving figuur 35

Bron: VRM op basis van informatie NBB

Voor de berekening van de gemiddelden in deze grafiek werd geen rekening gehouden met de gegevens van Telenet en Proximus, aangezien omroepactiviteiten slechts een kleine fractie van hun activiteiten omvatten en ze dus buitenproportioneel sterk zouden doorwegen in de gemiddelden. De gegevens van deze ondernemingen worden opgenomen in Tabel 80: Financiële gegevens 2016 netwerken/dienstenverdelers omroepsignaaltransmissie.

Bovendien werd er voor SBS Belgium voor 2011 geopteerd om code 9902: “Winst uit de gewone bedrijfsuitoefening vóór belasting” te gebruiken i.p.v. 9903: “Winst van het boekjaar vóór belasting”. Door de overname van SBS Belgium door De Vijver Media werd er een meerwaarde bij de realisatie van vaste activa (code 763) bekomen van € 632.093.092. Om te vermijden dat deze uitzonderlijke transactie de grafiek volledig zou vertekenen, werd deze wijziging doorgevoerd.

De evolutie van gemiddelde bedrijfswinst en gemiddeld aantal werknemers voor de omroeporganisaties duiken vanaf 2008 onder de index der consumptieprijzen om er terug naartoe te groeien in 2016. De gemiddelde winst vóór belastingen kende tussen 2008 en 2011 een opwaartse trend. In 2012 was er een scherpe daling van de winst voor VMMa/Medialaan. Sinds 2013 is er terug een stijging. Aangezien Medialaan een grote speler is, heeft dit grote invloed op het gemiddeld resultaat.

Doordat vele kleine omroeporganisaties gestopt zijn met hun omzet aan te geven in jaarrekening, stijgt de gemiddelde omzet in 2016. Dit verklaart de vreemde beweging van stijgende gemiddelde omzet en dalende winst voor belasting. Deze kleine omroeporganisaties rapporteren immers nog wel hun winst voor belasting.

Regionale omroeporganisaties

Tabel 80: Financiële gegevens 2016 exploitatiemaatschappijen regionale televisie

De Vlaams-Brabantse Mediamaatschappij ziet zijn bedrijfsopbrengsten licht stijgen. Die bestaan voornamelijk uit reclame-inkomsten en vergoedingen voor auteursrechten. Ook de sinds 2015 decretaal verplichte vergoeding van de dienstenverdelers heeft hier een invloed op.

De andere exploitatiemaatschappijen behalen gelijkaardige financiële resultaten als in 2015.

Figuur 36: Evolutie gemiddelde waarden sinds 2007 – exploitatiemaatschappijen regionale tv - Tekstuele beschrijving figuur 36

Bron: VRM op basis van informatie NBB

De winstgevendheid van de exploitatiemaatschappijen van regionale tv daalt drastisch sinds 2007, met lichte opflakkeringen in 2012 en 2015. De omzet en het aantal werknemers groeien stilaan terug tot de CPI na een daling tussen 2012 en 2014.

Netwerken/dienstenverdelers omroepsignaaltransmissie

Tabel 81: Financiële gegevens 2016 netwerken/dienstenverdelers omroepsignaaltransmissie

De bedrijfskosten van Proximus stegen met 140 miljoen euro tot 4.286 miljoen euro. Dit komt vooral door een stijging van de afschrijvingen en niet-recurrente bedrijfskosten. De stijging van de niet-recurrente bedrijfskosten wordt voornamelijk veroorzaakt door het vrijwillige vervroegd vertrekplan en de collectieve arbeidsovereenkomst. In 2015 bevatten deze kosten ook de impact van de minnelijke schikking voor rechtszaken rond mobiele tarieven met KPN, Base Company en Mobistar.[141]

Telenet genereerde in 2016 33% meer bedrijfsopbrengsten dan in 2015. Dit is vooral te danken aan de bijdrage van Base, dat Telenet op 11 februari 2016 overnam. Telenet spitst zich meer en meer toe op het aanbieden van bundels. Het blijft van mening dat deze productbundeltrend in de toekomst nog meer voordelen kan opleveren voor het bedrijf.[142]

2016 was voor Orange Belgium een belangrijk jaar, dat werd gekenmerkt door de nationale lancering van het internet en tv-aanbod en de verandering van merknaam van Mobistar naar Orange Belgium. Desondanks bleven de financiële resultaten eerder stabiel.

Scarlet Belgium nv startte op 1 augustus 2016 de overdracht van algemeenheid van goederen van Scarlet Business nv. Dat zorgde voor grote variaties op de resultatenrekening. Per december 2016 is eveneens het business transformation project van start gegaan, hierdoor wordt het huidige Business Support Systeem, dat bestaat uit verschillende zelfgebouwde systemen, vervangen door één nieuw op maat gemaakt systeem. De stijging van materiële vaste activa is te wijten aan de start van dit project.[143]

Door de opgestapelde verliezen van Stievie nv was het op 19 augustus 2016 verplicht een bijzondere algemene vergadering bijeen te roepen. Medialaan nv, 100% aandeelhouder van de vennootschap, gelooft echter in een succesvolle toekomst van Stievie. Het wijt de verliezen aan de opstartfase waarin de vennootschap zich nog bevindt, alsook het innovatieve karakter van Stievie.[144]

Figuur 38: Evolutie gemiddelde waarden sinds 2007 – omroepsignaaltransmissie - Tekstuele beschrijving figuur 38

Bron: VRM op basis van informatie NBB

De gemiddelde bedrijfswinst, werknemers en omzet kennen in hun evolutie sinds 2007 een kleine dip in 2009 en sinds 2013. Doordat de winst van het boekjaar voor belasting in het jaar van aanvang 2007 laag was,  merken we een sterke stijging sinds 2009, vooral aangedreven door Proximus en Telenet. De jongste jaren daalt het gemiddelde echter, vermoedelijk door het aandeel van nieuwe spelers zoals Stievie en Orange in de markt.