1.3.1 Contentleveranciers

Een publicatie wordt samengesteld uit verschillende redactionele bijdragen. Deze vormen het voornaamste onderdeel van een dagblad of magazine. Enerzijds zorgen eigen redacties en (freelance) journalisten zelf voor de aanlevering van het nieuws. Anderzijds doen kranten en tijdschriften beroep op (inter)nationale persbureaus en fotoagentschappen.

Naast de artikels zelf, wordt een blad gevuld met advertenties. De verschillende reclamebijdragen worden verkocht door (interne en externe) reclameregies.

1.3.1.1        Redacties

De inhoud van een publicatie komt voornamelijk tot stand op de redactie. Die bepaalt welke onderwerpen in een blad komen en op welke manier deze worden behandeld.

Een redactie heeft vaak meerdere deelredacties. Traditioneel bestaan er deelredacties voor onder meer politiek, binnenland, buitenland, cultuur, economie en sport. Aangezien artikels ook voor websites gebruikt worden, wordt soms een opsplitsing gemaakt tussen redacties die zich enkel bezig houden met geschreven media en deze gericht op online media.

Aan het hoofd van een (deel)redactie staat een hoofdredacteur, bijgestaan door redacteurs, eindredacteurs en gewone journalisten. Een deel van de journalisten werkt in loondienst van de uitgeverijen. Daarnaast doen uitgeverijen ook regelmatig beroep op de input van freelancejournalisten, die als zelfstandige werken.

Bij krantengroepen gebeurt het dat de verschillende krantenredacties samenwerken en nieuws uitwisselen naargelang het domein waarin ze de leiding nemen. Zo wordt bijvoorbeeld de sportverslaggeving voor De Morgen geleverd door redacteurs van Het Laatste Nieuws.

INFOFRAGMENT 11: SOORTEN JOURNALISTEN

Uit het Vademecum Pers en Gerecht van de Koning Boudewijnstichting en de Algemene Vereniging van Beroepsjournalisten blijkt dat het beroep van journalist als een vrije activiteit wordt beschouwd. Dit betekent dat om het even wie het beroep kan uitoefenen en zich daarbij “journalist” kan laten noemen. De wetgeving voorziet echter wel in een titel en statuut voor wie journalistiek als beroep uitoefent. Sinds 1965 bestaan er twee officiële statuten die je als journalist kan hebben.

Beroepsjournalisten zijn journalisten die werk verrichten voor een algemeen informatiemedium: dagbladen, algemene tijdschriften, radio- of televisieomroepen, internetnieuwsdienst of persagentschap. Een journalist kan de titel van beroepsjournalist verkrijgen na toekenning door een erkenningscommissie. Een kandidaat moet twee jaar in het vak zitten om deze titel te kunnen verwerven. Door deze erkenning krijgt de beroepsjournalist een nationale perskaart en eventueel een autopersplaat.

In 2017 waren er 2.567 geregistreerde Vlaamse beroepsjournalisten. Deze kunnen verder onderverdeeld worden als volgt:

Dagbladjournalisten: 692

Magazinejournalisten: 200

Omroepjournalisten: 661

Freelance: 613

Andere (persagentschappen, productiehuizen, autonome nieuwssites…): 401

Een tweede officieel statuut is dat van de journalist van beroep. In tegenstelling tot de beroepsjournalist is de journalist van beroep werkzaam voor een gespecialiseerd medium. De wetgeving verwijst naar journalisten van de “periodieke pers van gespecialiseerde informatie. Hun titel en perskaart worden toegekend door een specifieke erkenningscommissie. Er zijn ongeveer 200 erkende journalisten van beroep in Vlaanderen.

Het samenvoegen van de twee statuten staat reeds enige tijd  op de (politieke) agenda. [63]

 

In februari 2016 fuseerden reeds de beroepsverenigingen Vereniging van Journalisten van de Periodieke Pers (VJPP)  en Vlaamse Vereniging van Journalisten (VVJ). Ook aan Franstalige kant kwam het tot een fusie tussen de AJPP enerzijds en de AJP anderzijds. De Nederlandstalige en Franstalige verenigingen vormen samen de federatie Algemene Vereniging van Beroepsjournalisten (AVBB).

Een andere vereniging is de VJV, de Vlaamse Journalisten Vereniging, die echter geen officiële perskaarten, maar wel journalistenlidkaarten kan uitreiken. Er zijn ook verschillende journalistenverenigingen die gericht zijn op specialismen. Zo is er bijvoorbeeld Sportpress.be (de vroegere Belgische Beroepsbond van Sportjournalisten).

De Raad voor de Journalistiek is opgericht door de VVJ en de Vlaamse uitgevers en mediahuizen als onafhankelijke instelling voor zelfregulering van de journalistiek. De Raad behandelt vragen en klachten over de journalistieke beroepspraktijk.

1.3.1.2        Pers- en fotoagentschappen

Journalisten baseren hun artikels vaak op berichten verspreid door (inter)nationale persagentschappen. Persagentschappen zijn bedrijven die tegen vergoeding nieuws opsporen, verzamelen, bewerken en verdelen onder de klanten. Het belangrijkste persagentschap in België is ongetwijfeld Agentschap Belga. Een overzicht van de belangrijkste[64] persagentschappen is te vinden in Tabel 27.

Onderneming

Ondernemingsnummer

Agentschap Belga nv

403481693

IPS-Vlaanderen vzw

431486484

Tabel 27: Persagentschappen in Vlaanderen

In Tabel 28 worden de belangrijkste[65] fotoagentschappen verzameld.

Onderneming

Ondernemingsnummer

Belga Image (onderdeel Agentschap Belga nv)

403481693

Isopix bvba

425189404

Photo News nv

419795313

Pixelmind bvba (ID/Photo Agency)

807126409

Reporters nv

430389691

Wouters & Fasseur bvba

434895738

Tabel 28: Fotoagentschappen in Vlaanderen

1.3.1.3        Reclameregies en mediacentrales

Reclameregies bieden reclameruimte aan in kranten en tijdschriften die door adverteerders (hetzij rechtstreeks hetzij via mediacentrales) worden ingevuld. Hierdoor vormen reclameregies de link tussen adverteerders en uitgeverijen.

Een onderscheid kan gemaakt worden tussen interne en externe regies. Men spreekt van interne regie als een aparte bedrijfseenheid of dochteronderneming van de uitgever de regie voor haar rekening neemt. In het geval van externe regie doet een op zichzelf bestaand bedrijf, dat niet exclusief aan één uitgeverij kan worden gelinkt, de regie. Sinds 1 januari 2014 werken de Vlaamse dagbladen allemaal met een interne regie.

In Tabel 29 staan bijgevolg enkel nog maarinterne reclameregies.

Onderneming

Ondernemingsnummer

Soort regie

Aanbod

De Persgroep Advertising

403506340

(business unit De Persgroep Publishing nv)

Interne regie

De Morgen

Het Laatste Nieuws

 

Mediahuis Connect

 

 

 

439849666

(business unit Mediahuis nv)

Interne regie

De Standaard

Gazet van Antwerpen

Het Belang van Limburg

Het Nieuwsblad

Trustmedia België

404800301

(business unit Mediafin nv)

Interne regie

De Tijd

Tabel 29: Reclameregies voor de Vlaamse betalende dagbladen

Ook de uitgeverijen van periodieke bladen doen vaak zelf hun reclameregie. Daarnaast bestaan er enkele externe regies zoals IP Belgium (die de regie doet voor o.a. de titels van Uitgeverij Cascade) en Trevi Plus (die de regie doet voor o.a. Kerk en Leven, Tertio en Boeken Magazine). In Tabel 32: Uitgeverijen periodieke bladen staat voor elke uitgeverij aangeduid of er gewerkt wordt met een interne of externe reclameregie.

Enkele regies zijn actief voor niche, merkgerelateerde en zakelijke magazines, zoals Trevi, Media Service of Vivio.

De meeste gratis bladen zorgen intern voor de reclameregie.

Ter vervollediging lijst Tabel 30 mediacentrales in België op. Zij verdelen het budget van de adverteerder tussen de reclameruimten binnen de verschillende mediavormen (internet, pers, radio, televisie, cinema, out of home…). Sommigen maken, als business unit of als dochteronderneming, deel uit van een groep. Tussen haakjes staan de groepen waartoe ze behoren.

Onderneming

Ondernemingsnummer

Amnet Belgium nv (Dentsu Aegis Network)

847844237

Carat Belgium nv (Dentsu Aegis Network)

440208566

Dentsu Aegis Network nv

861999606

Havas Media Belgium nv (-)

476461723

Initiative (Mediabrands Belgium)

430415229

iProspect nv (Dentsu Aegis Network)

464699779

Maxus Belgium nv (Group M)

867332329

Mediaedge : CIA Belgium nv (MEC Belgium) (Group M)

449462069

Mediaplus Belgium nv (Serviceplan)

452904084

MindShare nv (Group M)

427832356

OMD nv (Omnicom Media Group)

439833038

PHD Media nv (Omnicom Media Group)

461882326

Posterscope Belgium nv (Dentsu Aegis Network)

866968776

Semetis bvba (Omnicom Media Group)

810426189

Space nv (-)

431666727

Universal Media nv (Mediabrands Belgium)

430415229

Vizeum Belgium nv (Dentsu Aegis Network)

862041968

Vivaki Belgium nv/ Zenith Optimedia Belgium nv (Publicis)

451263301

Tabel 30: Mediacentrales in België