Niet conform de regelgeving uitzenden van productplaatsing: VRM legt AVS geldboete op van 2.000 euro

Korte samenvatting van de beslissing

De VRM controleerde de uitzendingen van de particuliere regionale televisieomroeporganisaties (24 november 2018, 16u-19u), waaronder AVS.

De onderzochte uitzendingen van AVS omvatten een programmatie in lusvorm, waarbij meermaals dezelfde programma’s worden uitgezonden. Het programma ‘Viva Vitrine!’ (duurtijd ongeveer veertien minuten) wordt tijdens de onderzochte periode vier maal uitgezonden. Het wordt op de website van AVS als volgt voorgesteld: “Het shopping magazine van uw regionale zender AVS. In Viva Vitrine! Gaan we shoppen! Presentatrice Justine De Jonckheere neemt de kijker mee naar de meest hippe lifestyle winkels uit de regio.”

De voorliggende aflevering heeft de eindejaarsfeesten als thema.  De presentatrice bezoekt een drankenhandel, elektrozaak, restaurant, esthetiekzaak en een optiekzaak.

In het programma is productplaatsing aanwezig. Dit blijkt uit de talrijke visuele en auditieve vermeldingen van de belichte handelszaken (en hun producten en diensten). Aan het begin en einde van het programma wordt het PP-logo getoond.

De VRM stelt vast dat er op geen enkel moment sprake is van een neutrale of onderzoekende benadering vanuit een consumentenperspectief., wel van een louter positieve belichting door de lovende becommentariëring. Daarenboven wordt gebruik gemaakt van een promotioneel ondersteunende beeldvorming (o.m. door beeldkadering en close-ups) van de handelszaken en hun aanbod. De verwevenheid tussen redactionele inhoud en commerciële communicatie in dit programma is de facto totaal.

Voor zover die beeldvorming of die lovende becommentariëring op zich al geen rechtstreekse aansporing voor de kijker vormt, is dit zeker het geval door de combinatie van deze beeldvorming met de lovende becommentariëring. Bovendien worden de kijkers aangesproken en / of opgeroepen om de betreffende handelszaken te bezoeken.

De vijf handelszaken die aan bod komen, hun aanbod en ‘service’ voor het eindejaar krijgen nagenoeg alle aandacht, op een zodanige manier (o.m. door de uitspraken en opmerkingen van de presentatrice en de zaakvoerder/verkopers, de visuele en auditieve vermeldingen en de lovende commentaren) dat de omroeporganisatie de limieten van de aandacht die ingeval van productplaatsing aan handelszaken, handelsmerken, producten en diensten mag worden besteed, overschrijdt. Er is dan ook sprake van overmatige aandacht.

De VRM besluit dat de omroeporganisatie haar volledige medewerking verleent en zich gedraagt als een promotiekanaal voor de betrokken bedrijven en merken.

Bij het bepalen van de sanctie houdt de VRM enerzijds rekening met het gegeven dat dergelijke inbreuken niet voor het eerst bij AVS worden vastgesteld. Anderzijds stelt de VRM vast dat AVS heeft aangegeven maatregelen te nemen om soortgelijke inbreuken in de toekomst te vermijden, en zelfs het programma niet langer uit te zenden.

De VRM legt een administratieve geldboete van 2.000 euro op.

Mediadecreet

“Productplaatsing is toegestaan ten aanzien van :

1° het opnemen of het verwijzen naar een product of dienst of een desbetreffend handelsmerk tegen betaling. In voorkomend geval is productplaatsing enkel toegestaan in (televisie)films, series, sportprogramma’s en lichte amusementsprogramma’s, met uitzondering van kinderprogramma’s;

2° goederen of diensten die gratis worden geleverd, zoals productiehulp en prijzen, met het oog op de opneming ervan in een programma. In voorkomend geval is productplaatsing toegestaan in alle soorten programma’s, behoudens in alle kinderprogramma’s van de openbare omroeporganisatie van de Vlaamse Gemeenschap. De Vlaamse Regering kan dit verbod uitbreiden tot de kinderprogramma’s van de andere omroeporganisaties."

‘De programma's die productplaatsing bevatten, voldoen aan al de volgende voorwaarden:

1° de inhoud en, in geval van lineaire uitzendingen, de programmering ervan, worden nooit dusdanig beïnvloed dat de verantwoordelijkheid en de redactionele onafhankelijkheid van de omroeporganisatie worden aangetast;

2° ze sporen niet rechtstreeks aan tot aankoop of huur van goederen of diensten, in het bijzonder door die producten of diensten specifiek aan te prijzen;

3° het product of de dienst in kwestie krijgt geen overmatige aandacht;

4° als het programma in kwestie is geproduceerd of besteld door de omroeporganisatie zelf of door een aan hem verbonden onderneming, worden de kijkers duidelijk gewezen op de aanwezigheid van productplaatsing. Het programma in kwestie wordt in het begin en op het einde ervan, en als het na een reclamepauze wordt hervat, op passende wijze als zodanig aangeduid om verwarring bij de kijkers te voorkomen. De Vlaamse Regering kan daarover nadere regels bepalen.’

Partij 1:
VRM
Partij 2:
VZW Audio Video Studio Oost-Vlaamse Televisie
Kamer:
Algemene kamer
Datum publicatie: 26 maart 2019
Beslissingsnummer:
2019-005
Type procedure:
Ambtshalve onderzoek